از پیام روشن ایران تا پارادوکس رفتاری آمریکا | روایتی از یأس‌ها و امیدواری‌ها به گره‌گشایی از برجام

به گزارش شهرآرانیوز؛ در این میان دیدار‌ها و رایزنی‌های او با مقامات اروپایی از‌ جمله مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا و وزرای خارجه آلمان، انگلیس، سوئیس، اتریش و... درباره موضوعات برجامی بیشتر مورد توجه قرار گرفته است.

در این دیدار‌ها امیرعبداللهیان به‌طور شفاف و مشخص، راهبرد و انتظارات جمهوری اسلامی ایران در‌خصوص مذاکرات برجام را با طرف‌های اروپایی در میان گذاشته و آن‌ها را از سیاست رسمی کشور در‌این‌زمینه مطلع ساخته است. امیرعبداللهیان با تأکید بر اصولی، چون اتلاف‌نکردن وقت، تسلیم‌نشدن در‌برابر زیاده‌خواهی غربی‌ها، نپذیرفتن بازنگری در توافق اولیه، نپذیرفتن متمم‌های جدید، ضرورت راستی‌آزمایی و اجرای بدون تنازل قانون مجلس، محور‌های اصلی سیاست رسمی کشور در موضوع مذاکرات برجامی را تشریح و بر عزم ایران مبنی‌بر تداوم مذاکرات تأکید کرد.

این پیام روشن برجامی ایران در نیویورک مورد‌توجه مقامات اروپایی و آمریکایی قرار گرفته است، چنان‌که سایمون کاونی، وزیر امور خارجه ایرلند، پس از دیدار با همتای ایرانی خود مدعی شد که وزیر خارجه ایران «تمایلی بسیار واضح» برای بازگشت به مذاکرات هسته‌ای در وین نشان داده است.
همچنین انریکه مورا، معاون مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا، در توئیتی نوشت: «پس از مجمع عمومی سازمان ملل، بازگشت کامل به اجرای برجام در اولویت است. دولت جدید ایران بیان کرده که آماده بازگشت به مذاکرات هسته‌ای و تعامل با باقی اعضای برجام است.»

با این‌حال هنوز زمان آغاز دور هفتم مذاکرات هسته‌ای وین برای احیای برجام مشخص نیست و حتی با آغاز این مذاکرات نیز راه دشوار و موانع بسیاری تا حصول توافق باقی است. یکی از این موانع، لفاظی طرف آمریکایی مبنی‌بر خواست بازگشت به برجام در شرایطی است که در عمل هیچ گام مؤثری در این راستا برنمی‌دارد؛ نه برای جبران خروج یک‌جانبه از برجام و نه ارائه تضمین برای تکرار‌شدن این اقدام در آینده و در عین حال خواستار گره‌زدن برجام به سایر موضوعات از‌جمله حضور فعالانه ایران در منطقه است.

جالب آنکه در‌این‌میان، آمریکا ایران را متهم به تمایل‌نداشتن برای بازگشت به برجام می‌کند. توضیح آنکه یک مقام ارشد آمریکایی که نخواست نامش فاش شود، به «تایمز او ایندیا» گفته است: هیچ نشانه مثبتی مبنی‌بر اینکه ایران آماده بازگشت به مذاکرات و رفع مشکلات است، وجود ندارد!

با‌این‌حال، آنتونی بلینکن، وزیر خارجه آمریکا، در دیدار با همتایانش در گروه P۵ (اعضای دائمی شورای امنیت سازمان ملل متحد) درباره ایران گفت که آمریکا قصد دارد یک دیپلماسی هدفمند را در جهت رسیدن به بازگشت دوجانبه به پایبندی به برجام و پرداختن به طیف کاملی از نگرانی‌هایی که درباره ایران وجود دارد، در پیش بگیرد.

این در شرایطی است که میخائیل اولیانوف، نماینده روسیه در سازمان‌های بین المللی واقع در وین، در توئیتی اعلام کرد که مسکو مخالف قاطع افزودن مسائل منطقه‌ای به مذاکرات وین است.

احیای برجام؛ خیلی دور، خیلی نزدیک

علی بیگدلی، کارشناس مسائل بین‌الملل، در گفتگو با «ایسنا» درباره آینده برجام و احتمال لغو تحریم‌های ایران گفت: باید در نظر داشت مسئله لغو تحریم‌ها در‌اختیار بایدن نیست. او تنها می‌تواند تحریم‌هایی را که رئیس‌جمهور سابق وضع کرده است، بر اساس امتیاز اجرایی خود حذف کند، اما سایر تحریم‌ها که از قبل بوده و کنگره تصویب کرده، در‌اختیار رئیس‌جمهور نیست. ضمن آنکه نهایت قید زمانی برجام تا سال ۲۰۲۵ است و تا آن زمان وقت چندانی باقی نمانده است. از طرفی بایدن هم اعلام کرده است که بازگشت به برجام زمان زیادی می‌خواهد، در‌واقع اختلافات بسیار زیادی وجود دارد و امکان رسیدن به توافق دور از انتظار است.

برخلاف دیدگاه بیگدلی، جلیل رحیمی‌جهان آبادی، عضو کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی مجلس، نظری دیگر دارد. وی در گفتگو با «ایلنا»، درباره آینده مذاکرات هسته‌ای وین گفت: مذاکرات و گفتگو‌ها از نو احیا و شروع می‌شود؛ منتها اینکه به نتیجه برسد یا نرسد، به غربی‌ها بستگی دارد و اینکه چقدر رفتارشان عقلانی باشد و چقدر درک درستی از شرایط ایران داشته باشند، اما مذاکرات تا پیش از نوروز احیا خواهد شد.